Nieuw lawinebericht in Zwitserland

In Zwitserland wordt gedurende het winterseizoen twee keer per dag een lawinebericht uitgegeven. In alle Europese landen wordt daarbij het gevaarniveau op een schaal van 1 (gering gevaar) tot 5 (zeer groot gevaar) aangegeven. In Zwitserland wordt vanaf deze winter een nauwkeuriger onderverdeling gehanteerd.

Meer detail

De Europese lawineschaal is een exponentiele schaal. Dat wil zeggen dat de toename van het lawinegevaar bij een stijging van 2 naar 3, veel groter is dan bij een stijging van 1 naar 2. Nij niveau 4 en 5 zijn de stappen nog veel groter. Voor toerskiers is met name de grote range van niveau 3 een probleem. Bij lawinegevaar 4 en 5 wordt er immers nauwelijks of niet getoerd. Als het gevaar op een bepaalde dag net geen 4 is, dan is het risico voor toerskiers veel groter dan wanneer het niveau net iets hoger dan 2 is. Om die reden heeft de SLF besloten om bij de niveaus 2 tot en met 5 een onderverdeling in 3 subklassen te hanteren. Die subklassen worden aangeduid met een plusteken, minteken of gelijkteken. De SLF heeft de onderverdeling gedurende 6 jaar getest, zonder de gegevens te publiceren. Alleen bij droge lawines bleek het systeem goed te werken, bij nattesneeuwlawines niet. Daarom wordt in die gevallen ook geen onderverdeling gepubliceerd.

Toepassing van de nieuwe schaal

Je kunt de nieuwe schaal gemakkelijk toepassen als je gebruik maakt van een grafische methode zoals de Snowcard. Op de Snowcard zie je dat er geen harde grens is tussen het rode gebied en het groene gebied. Er is een diagonaal lopende overgangszone. Volgens het lawinehandboek dienen in die overgangszone extra voorzorgsmaatregelen genomen te worden (routekeuze, afstand houden). Je ziet ook dat de gele overgangszone bij een lage 3 enkele graden hoger begint dan bij een hoge 3. Je kunt de kolom van niveau 3 nu in drie gelijke delen verdelen. Bij 3= gebruik je de middelste kolom en bij 3+ de rechter kolom. Je ziet overigens wel dat het precisiewerk blijft. De groene zone houdt bij 3= op bij 30 graden, terwijl bij 3+ de grens bij 28 graden ligt. 

Risico is een keuze

Lawinegevaar 3 is het gevarenniveau waarbij ongeveer de helft van de dodelijke ongevallen gebeuren. Het is geen “middelmatig gevaar” zoals sommige mensen denken, maar een “aanzienlijk gevaar” met een kritieke lawinesituatie, die noodzaakt om zeer goede routekeuzes te maken (en zeer goed te kunnen kaartlezen onderweg).

Het invoeren van een niveau 3-min zou mensen ertoe kunnen verleiden om het gevaar minder serieus te nemen en het meer als een veredelde 2 te beschouwen. Zeker als er groepsdruk is om een bepaalde tocht te maken, dan zijn mensen geneigd de risico’s weg te praten. Uiteindelijk is het ieders eigen keuze om een bepaald risiconiveau te aanvaarden en een mooie redenering verandert daar niets aan. Overigens is het goed om je te realiseren dat lawineniveau 2 nog steeds aanzienlijke gevaren met zich meebrengt: ongeveer 30% van de lawineslachtoffers valt bij niveau 2.